گل ختمي يك گياه علفي پايا استكه از تير تا شهريور گل مي دهد. اين گياه در چراگاهها, مرغزارها, كنارجويها بخصوص در خاكهاي شور و در زمينهاي پست تا نسبتاَ مرتفع ديده مي شود. گل خطمي در اروپاي مركزي, كشورهاي بالتيك, مناطق حاشيه رود خانه هايي كه به درياي سياه و خزر مي ريزند و در غرب سيبري تا آسياي مركزي يافت مي شود. ريشه ها و برگها اندامهايي از گياه هستند كه دارويي مي باشند. امروزه ريشه و برگ از گياهان كشت شده جمع آوري مي شوند. ريشه ها در پاييز برداشت مي شوند و قبل از كندن پوست آنها بايد در زيرزمين و يا در يك محلي بصورت موقتي انبار شوند. در طي عمل پوست كندن لايه چوب پنبه اي و بخش كورتكس برداشته مي شود و سپس ريشه ها تكه تكه مي شوند و در حرارت 40 درجه سانتي گراد خشك مي شوند.
برگها قبل از مرحله گلدهي جمع آوري ميشوند. داروي حاصله نبايد داراي برگهايي باشد كه مورد حمله زنگ ياديگر آفات قرارگرفته باشند. ماده دارويي بوي معطر و طعم موسيلاژي نسبتا شيريني دارد و حاوي 10 درصد تركيبات موسيلاژي ناشناخته است.
بعلاوه, ريشه ها حاوي تركيبات ديگر مانند نشاسته (حدود 38درصد), قند(حدود 10 درصد) و قند اينورت مي باشد. برگها علاوه بر موسيلاژ حاوي مقدار كمي اسانس فرار (2%) مي باشند.
ماده موسيلاژ خلط آور است, سوزش غشا مخاطي راتسكين و التهاب را كاهش مي دهد.ماده دارويي به صورت خيس شده در آب سرد و بصورت شربت يا چاي براي درمان بيماريهاي تنفسي كه غشاء مخاطي ملتهب شده و مي سوزد مصرف داخلي دارد و سرفه شديد و تنگي نفس راتسكين مي دهد.
در بيماريهاي كودكان اين دارو اثر بسيار خوبي براي درمان اسهال و بيماريهاي روده اي دارد. ماده دارويي اصولا از گياهان كشت شده دربلژيك, آلمان و ايالات متحده آمريكا بدست مي آيد و كشت و كار گل خطمي از قرن هجدهم شروع شده است.
