تمشك ميوه اي شبيه شاه توت و توت فرنگي است و به رنگ زرد يا سرخ مايل به سياه يافت مي شود. ميوه تمشك ترش مزه بوده و به صورت خام يا پخته، شربت، كمپوت و ... خورده مي شود. بوته تمشك در مناطق گرم و مرطوب، در جنگلها و صحراها مي رويد و گاهي آن را مي كارند. نامهاي ديگر تمشك، توت وحشي و سه گلي است. ساقه هاي تمشك نرم و به رنگ قرمز و داراي خارهاي دراز است. برگهاي آن متفاوت و بيضي شكل و اطراف آن كنگرهكنگره و به شكل دندانه هاي اره اي است. گلهاي تمشك به رنگهاي سفيد، صورتي يا به صورت خوشه در ماههاي مرداد پديدار مي شود و تا مهر دوام مي آورد. قسمتهاي مورد استفاده بوته تمشك عبارتند از : ميوه ، برگ، تخم ، دانه و گل .
خواص
1- جوشانده 25 گرم از برگهاي تمشك در يك ليتر آب براي درمان انسداد مجاري ادرار مفيد است.
2- تمشك سرشار از ويتامينهاي C و K است و داراي خواص خنك، نرم كننده و ضد اسكوربوت مي باشد.
3- تمشك خون را تصفيه مي كند و براي كساني كه به روماتيسم مبتلا هستند، بسيار مفيد است.
4- تمشك يبوست مزاج را معالجه مي كند.
5- تمشك براي تسكين درد سودمند است، زيرا تمشك داراي اسيد سالسيليك مي باشد.
6- تمشك خون را قليائي مي كند و قند آن براي مبتلايان به مرض قند مفيد است.
7- شربت تمشك براي بيماران مبتلا به سرخك و مخملك تجويز شده است.
8- تخم و دانه اي كه درتمشك وجود دارد، اغلب با دندان نيز خرد نمي شود، ولي وقتي خورده شود درمعالجه ي يبوست و خشكي مزاج به طور طبيعي بسيارمؤثر است و سبب مي شود كه يبوست به كلي رفع گردد.
9- شربت تمشك، مخلوط با آب براي رفع تب تجويز شده است.
10- خوردن تمشك براي مبتلايان به مرض قند( ديابت)، تبهاي صفراوي، التهاب مجاري ادرار، گلو درد( آنژين ) مفيد است.
11- جوشانده 20 تا 50 گرم گل تمشك يا برگ تمشك در يك ليتر آب براي درمان ترشحات زنانگي، خونريزي در فواصل قاعدگي ، اخلاط خوني، وجود خون در ادرار، گريپ، گرفتگي صدا، آب آوردن نسوج و بيماريهاي پوستي اثر شفا بخش دارد. جوشانده را بعد از هر وعده ي غذا يك استكان مي خورند.
12- جوشانده گل يا برگ تمشك( به روشي كه گفته شد) در استعمال خارجي براي درمان زخمهاي دهان، ورم لثه، درد گلو و ورم لوزه ها بكار مي رود و بيمار با غرغره كردن اين جوشانده دهان را مي شويد.
13- جوشانده برگ تمشك اسهال و ورم روده را معالجه مي كند، بدين منظور بايد 40 تا 50 گرم برگ خشك تمشك را در يك ليتر آب سرد بخيسانيد و به مدت 10 دقيقه آن را جوشانده و سپس بگذاريد 10 دقيقه دم بكشد. پس از صاف كردن، روزي سه بار، هر بار يك فنجان آن را بين غذاهاي اصلي بنوشيد.
14- جوشانده فوق براي تسكين درد معده از هر نوع كه باشد مانند ترشي معده، نفخ و گاز شكم و تشنج معده مؤثر است.
15- خوردن جوشانده برگ تمشك به مقدار 3 تا 4 فنجان در روز و بين غذاهاي اصلي، بند آوردن ادرار را معالجه مي كند وبهترين دارو بر ضد درد كيسه مثانه است.
16- اگر 40 تا 50 گرم برگ خشك تمشك را در يك ليتر آب بريزيد و آن را به مدت 5 تا 10 دقيقه جوشانده و پس از 10 دقيقه دم كشيدن و صاف كردن آن، به مقدار 3 فنجان در روز بين غذاهاي اصلي بنوشيد، دردهاي نقرسي و بسياري از انواع رماتيسم را آرام مي كند.
17- اگر 100 گرم برگ خشك تمشك را به مدت 10 دقيقه بجوشانيد و پس از دم كشيدن و صاف كردن آن را به عنوان محلول شستشو براي شستن بيماري برفك، جوشهاي صورت و يا هر نوع تحريكات ديگر پوست به كار ببريد ، اثر شفابخش دارد.
18- تمشك داراي خاصيت ضد عفوني كننده است.
19- تمشك به علت دارا بودن ويتامينهاي C و K براي اوره و فشار خون مفيد است.
20- براي معالجه كك و مك، ابتدا صورت را خوب بشوئيد و سپس ورقه نازكي از تمشك به مدت يك ساعت روي صورت بماليد. اين كار را چند بار تكرار كنيد تا كك و مك صورت از بين برود.
21- برگ تازه تمشك را اگر بپزند و روي محل بيماريهاي پوستي قرار دهند، بيماري را التيام مي دهد.
22- گوشت پردانه تمشك، داراي خواص توت فرنگي است و ترشي خون را از بين مي برد.
23- تمشك،عرق آور است؛ لذا بهترين زهكش سوراخهاي پوست است.
